Atria, het kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis, lanceert vandaag een petitie met als hoofddoel om vrouwenmoord, femicide, verankert te krijgen in het strafrecht.
Daarnaast roept de vrouwenorganisatie op tot deskundigheidsbevordering bij politie en justitie rondom het onderwerp, dat jaarlijks aan gemiddeld 44 vrouwen het leven kost. De petitie wordt nu al breed gesteund door andere maatschappelijke organisaties en jonge feministen.
Gender als motief
Femicide is een term die in Nederland nog maar weinig bekendheid heeft. En dat terwijl Nederland het qua femicide aantallen, per hoofd van de bevolking, slechter doet dan landen als Italië en Spanje. Directeur van Atria, dr. Kaouthar Darmoni: “In deze landen is femicide veel bekender, omdat er aandacht voor is binnen de heersende machoculturen. Daar gaat men massaal de straat op na een femicide. Grootschalige protesten waren internationaal dan ook het begin van verandering en beleid.”
Nederland staat in Europa in de top drie van landen waar femicide het meeste voorkomt, als wordt gekeken naar aantal moorden afgezet tegen het aantal inwoners van een land. Toch is deze vorm van moord in Nederland niet opgenomen in het wetboek van strafrecht. Atria wil dat daar met deze petitie verandering in komt. Darmoni: “Hoewel er bijna twee keer zoveel mannen als vrouwen worden omgebracht in Nederland, is de moord op vrouwen anders van aard. Waar het bij mannen vaker gaat om afrekeningen in het criminele circuit of uit de hand gelopen vechtpartijen, worden vrouwen vooral vermoord door hun (ex-)partners. Gender vormt een motief.”
Hogere strafmaat
Atria pleit daarom voor een aanpassing van het strafrecht. Na consulatie van Bureau Clara Wichmann stelt het kennisinstituut een nieuw artikel voor. Darmoni: “Met de toevoeging van artikel 287a willen we dat doodslag vanuit een seksistisch oogmerk een bijzondere bepaling krijgt in het wetboek van strafrecht. Concreet eisen we een hogere strafmaat dan nu geldt voor doodslag, zodat er strengere straffen kunnen worden uitgedeeld aan de plegers van meedogenloze femicide."
Momenteel wordt in het vonnis nog vaak de strafmaat van doodslag opgelegd. Dit omdat het lastig is om aan te tonen dat de dader uit voorbedachte handelde. "Femicide wordt vaak gezien als iets wat in een opwelling gebeurt, bijvoorbeeld als reactie op het nieuws dat een vrouw ervoor kiest om de relatie te beëindigen. Nabestaanden mogen dan 'blij' zijn als er een straf van 15 jaar wordt opgelegd. Uit onderzoek weten we echter dat aan femicide in de meeste gevallen een opbouwend patroon van geweld vooraf gaat."
In de petitie nemen de ondertekenaars dan ook een duidelijk standpunt in. Zij vinden dat de femicide gevallen die zich in Nederland hebben voorgedaan voorkomen hadden kunnen en moeten worden. Ze doen dan ook een beroep op de ministers van Justitie en Veiligheid en Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Rechters, politieambtenaren en met name meldkamerfunctionarissen en wijkteams moeten (bij)geschoold worden over femicide en het patroon van geweld dat zich in de meeste gevallen voorafgaand aan de moord voltrekt. Daarnaast is er een investering nodig in goede seksuele- en relationele vorming op scholen én daarbuiten, met publiekscampagnes. Darmoni: “Het doorbreken van genderstereotype denkbeelden die een aanleiding vormen voor geweld, is essentieel voor de preventie van geweld onder jongeren.”
Wil je meer lezen over deze oproep of over het kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis, klik dan hier. Ook kun je je daar aanmelden voor het protest aankomende zondag (28 november) in het Westerpark in Amsterdam – Orange the World Demonstratie: Break the silence against violence